Bahtiyar Vahabzade (1925 – 2009)
Bahtiyar Vahabzade, 16 Ağustos 1925 tarihinde Azerbaycan’ın Şeki kentinde doğdu. 9 yaşında ailesiyle beraber Bakü’ye taşınan Vahabzade, ilk ve orta öğrenimini bu şehirde tamamladı. 1947 yılında Bakü Devlet Üniversitesi Filoloji Bölümü’nden mezun olarak aynı bölümde öğretim üyesi olarak ders vermeye başladı. 1964 yılında tamamladığı Samet Vurgunun Hayat ve Yaratıcılığı isimli monografisi ile filoloji doktoru ünvanını aldı. 1980 yılında Azerbaycan İlimler Akademisi üyeliğine seçilen Vahabzade, 1990 yılında emekli olana kadar üniversite de ders verdi.
Çok sayıda ilmi kongrelere katılan, seyahatler yapan Vahabzade, Almanya’daki Türk işçileri üzerinde araştırma ve incelemeler yaptı. Birçok defa Türkiye’ye geldi. Türkiye’den Bakü’ye giden pek çok ilim ve sanat heyetiyle görüşüp, görüş alışverişinde bulundu.
Vahabzade, 1960’larda başlayan özgürlük hareketlerinin öncülerinden biri oldu. Bu konuda kaleme aldığı 1959 tarihli Gülistan isimli şiirinde, ikiye bölünen (İran ve Rusya) Azeri halkının yaşadığı felaketleri anlattı. Adı geçen eserinden dolayı 2 yıllığına üniversitedeki görevinden uzaklaştırıldı. Azeri halkının sıkıntılarını konu ettiği pek çok eserini yurt dışına kaçırarak yayınlanmasını sağladı.
Eserlerinde Azeri Türkçesi’ni en temiz şekilde kullanmaya özen gösteren ve halkının duygularına tercüman olan Vahabzade Azerbaycan’da Halk Şairi adıyla anılır. 1995 yılında Azeri özgürlük mücadelesindeki hizmetlerinden dolayı İstiklal nişanı ile ödüllendirilmiştir. Vahabzade 1980-2000 yılları arasında da 5 defa milletvekili seçildi.
Vahabzade’nin Türkiye’de basılmış Ömürden Sayfalar (2000), Vatan, Millet, Ana Dili (2000), Soru İşareti (2002 ) gibi eserleri bulunuyordu. Eserleri 8’den fazla dile çevrilen ünlü şairin yayınlanmış 40’ı aşkın şiir kitabı, 11 ilmi eseri, 2 monografisi, çeşitli piyesler ve yüzlerce makalesi bulunuyor. Vahabzade, eserlerinde genellikle özgürlük, yurt sevgisi, din gibi temaları işlemişti.
Bahtiyar Vahabzade, 40’ı aşkın şiir kitabı, 11 ilmi eser, 2 monografi, çeşitli piyesler ve yüzlerce makale yayınlamıştır. Eserlerinde genellikle özgürlük, yurt sevgisi, din gibi temaları işlemiştir.
Bahtiyar Vahabzade’nin Eserlerinden Bazıları Şunlardır:
Şiirler ve Manzum Hikâyeler:
- Menim Dostlarım,
- Bahar,
- Dostlug Nağmesi,
- Ebedi Heykel,
- Çınar,
- Sade Adamlar,
- Ceyran,
- Aylı Geceler,
- Şairin kitaphanası,
- Etiraf,
- Şeb-i Hicran,
- İnsan ve Zaman,
- Bir Ürekde Dört Fesil,
- Seçilmiş Eserler,
- Kökler-Buğdaylar,
- Deniz-Sahil,
- Bir Baharın Garangusu,
- Dan Yeri,
- Payız Düşünceler,
- Şehitler,
- Özümle Sohpet,
- Mugam.
Tiyatro Eserleri:
- Vicdan,
- İkinci Ses,
- Yağıştan Sonra,
- Feryat,
- Darağacı,
- Artık Adam.
Hatıra-Seyahatname Eserleri:
- Sanatkar ve Zaman,
- Sadelikte Büyüklük,
- Derin Katlara Işık.
Diğer Dillere Çeviriler
- Türkçe (Türkiye Türkçesi) 15 kitap
- Rusca 14 kitap
- İran’da Azerbaycan Türkçesi 5 kitap
- Ermenice 3 kitap
- Özbek Türkçesi 2 kitap
- Almanca 2 kitap
- İngilizce 2 kitap
- Türkmen Türkçesi 1 kitap
AZERBAYCAN
GÜNEY AZERBAYCAN