Vedat GÜNYOL(1911-2004)16 Mart 1911'de İstanbul'da doğdu. Tam adı Ahmet Vedat Günyol. Eserlerinde Ali Candan, A. Teleme, Gündat, O. Işık, Y. Dilli takma adlarını da kullandı. Babası, sivil kaymakam Ali Fikri Bey, annesi Diyarbakırlı tanınmış bir aileden gelen Cemil Paşa’nın kızı Mihrinnisa Hanım. İlkokula Lice’de başladı.Saint Benoit Lisesinde (1927-34) okudu. Liseyi, bakalorya (olgunluk) sınavını Galatasaray Lisesinde vererek bitirdi. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi (1937) mezunu. Doktora yapmak üzere 1937’de Paris’e gitti. İkinci Dünya Savaşı patlak verince Romanya üzerinden Türkiye’ye (1939) döndü. Bir süre Haydarpaşa Lisesinde Fransızca öğretmenliği yaptıktan sonra Hukuk Fakültesinde asistanlığa (1939-41) başladı. Bu görevinde Prof. Charles Crozat’ın kamu hukuku derslerini çevirdi ve Prof. Ali Fuat Başgil’in asistanlığını yaptı. 1941’de Cemal Nadir’le birlikte Arkadaş adlı çocuk dergisini çıkarmaya başlamışken askere alındı. Eskişehir’de eğitim gördükten sonra Mersin’e atandı. Deniz Harp Okulunda adli subaylık yaptı, deniz hukuku dersleri verdi. Vefa Lisesi, Gedikpaşa Ortaokulu ve İtalyan Lisesinde Fransızca öğretmenliği, Banko Di Roma’da Hukuk Müşavirliği (1955-56) görevlerinde bulundu. 1952 yılında Rockefeller Vakfının çağrılısı olarak Amerika’ya giderek, Harward ve Columbia üniversitelerinde karşılaştırmalı edebiyat ve eleştiri derslerini izledi
Çıkardığı Yeni Ufuklar dergisiyle Sabahattin Eyüboğlu, Azra Erhat ve Halikarnas Balıkçısı ile birlikte Türk hümanizmini kurmaya çalışmıştır. İlk çevirilerini üniversite yıllarında yaptı. Halide Edip Adıvar ile ortak çeviriler yaptı. Edebiyata, Yücel dergisinde Fransız romanlarını özetler halinde tanıtan yazıları ve kitap eleştirileriyle (1938-1939) başladı. Daha sonra sürekli olarak Yeni Ufuklar dergisinde yazdı. Günyol, daha sonra Milliyet Sanat, Adam Sanat, Varlık, Yaşasın Edebiyat, Hürriyet Gösteri ve başka dergilerde, Cumhuriyet Gazetesi'nde birçok yazı yayımladı. Günyol, deneme, eleştiri, çeviri sorunlarını inceleyen yazılarıyla ve Cemal Süreya'nın verdiği "Edebiyatımızın Cumhurbaşkanı" unvanıyla da tanındı. Gençlere yayım açısından olanaklar sağlayarak kendilerini geliştirme yolunu açtı.
Eserleri:
DENEME-ELEŞTİRİ
Dile Gelseler (1966)
Yeni Türkiye Ardında (1966)
Devlet İnsan mı? (1974)
Bu Cennet Bu Cehennem (1975)
Çalakalem (eleştiriler, 1977)
Orman Işırsa (1979)
Daldan Dala (1982)
Giderayak / Bilinç Yolunda (1985)
Güleryüzlü Ciddilik (1986)
Yaşarken (1989)
Yine de Yaşarken (1990)
Yaza Yaza Yaşarken (1991)
Güne Doğarken (1992)
Dünden Bugüne (1995)
Güne Gün Katmak (1995)
Çağdaş Türk Edebiyatının Kıyıcığında (S. Eyuboğlu ile, 1995)
Yaşa Yaşa Gör Temaşa (1997)
Günlerin İçinden (1999)
Gün Ola Harman Ola (2000)
Kendimce Denemeler (2003).
DERLEME
Konuşmalar-Çağdaş Türk Edebiyatının Kıyıcığında (1995).
ARAŞTIRMA
W. Shakespeare / Hayatı-Sanatı-Eserleri (Orhan Burian ile, 1955)
Prens Lütfullah Dosyası (Orhan Cavit Tütengil ile, 1977)
Sanat ve Edebiyat Dergileri (1989).
ANI
Gölgeden Işığa (deneme-anı, 1988)
Giderayak Yaşarken (deneme-anı, 1989)
Uzak Yakın Anılar I (1990; 2. bas. 2004).
ÇEVİRİ
Yazarın tek başına ya da başka yazarlarla(Sabahattin Eyüpoğlu) yaptığı onlarca çevirisi var.