Adalet AĞAOĞLU

ADALET AĞAOĞLU (1929- )

      1951-1970 yılları arasında TRT’de çeşitli görevlerde bulundu. Ankara Radyosu'nda göreve başladığı yıl ilk radyo oyunu olan "Aşk Şarkısı'nı" yazdı. Radyo'da görev yaparken tiyatro oyuncusu ve yönetmen dört arkadaşı (Kartal Tibet, Üner İlsever, Çetin Köroğlu, Nur Sabuncu) ile birlikte Ankara'nın ilk özel tiyatrosu olan "Meydan Sahnesi"'ni kurdu. Meydan Sahne Dergisi'ni çıkardı. 1953 yılında tiyatro konusunda görgü ve bilgisin arttırmak üzere Paris'e gitti. 1953'te Sevim Uzungören'le birlikte yazdığı “Bir Piyes Yazalım” tiyatro oyunu aynı yıl Ankara'da sahnelendi. 1954 yılında mühendis Halim Ağaoğlu ile evlenen sanatçı, ilk romanını yazana kadar oyun yazarlığını sürdürdü. Üst üste yazdığı oyunlarla altmışlı ve yetmişli yılların önde gelen oyun yazarlarından oldu. TRT'nin özerkliğine el konulması gerekçesiyle TRT Radyo Dairesi Başkanlığı'ndan 1970 'te istifa eden sanatçı o tarihten bu yana yazarlıktan başka bir işle uğraşmadı. Edebiyat yaşamının bazı dönemlerinde "Remüs Tealada" ve "Parker Quinck" gibi takma adlar kullanmıştır.

       İlk romanı Ölmeye Yatmak, 1973’te yayımlandı. Bu ilk romanından itibaren tüm eserleri yoğun tartışmalara konu oldu. Ölmeye Yatmak, daha sonra yazdığı Bir Düğün Gecesi(1979) ve Hayır (1989) adlı romanlarla bir üçleme oluşturdu ve birçok ödül kazandı. Bir Düğün Gecesi ve Hayır romanları yayınlanır yayınlanmaz, ikinci romanı olan Fikrimin İnce Gülü, dördüncü basımında toplatıldı. "Fikrimin İnce Gülü” romanı hakkında, "askeri kuvvetleri tahkir ve tezyif (küçük düşürmek)" suçlamasıyla hakkında 1981 yılında dava açılan Ağaoğlu, iki yıl süren davanın ardından aklandı.

       Öykü kitapları, denemeler, anı-roman türünde eserler de yayımlayan Ağaoğlu 1991 yılında Çok Uzak Fazla Yakın'la oyun yazarlığına döndü. 1983 yılından beri İstanbul'da yaşayan Ağaoğlu, halen yazmayı sürdürüyor.

      . Romanlarında bilinç akışı, iç monolog gibi yeni anlatım teknikleriyle kendine özgü bir yol buldu. İlk romanı “Ölmeye Yatmak”tır. “Bir Düğün Gecesi” adlı romanı modernist özellikler taşımaktadır. Eserlerinde, toplumun çalkantılı dönemlerini, bu dönemlerin kişiler üzerindeki etkilerini irdeledi. Doğa, toplum, zaman ilişkilerinin insanın iç dünyasındaki yansımalarını düşünce üretebilecek boyutlarda irdeledi. Değişimler karşısında edebiyatın yapısal durumu bakımından da arayışçı davrandı, kendine özgü anlatım biçimleri geliştirdi.

Oyun: 
Evcilik Oyunu (1964) 
Çatıdaki Çatlak (1965) 
Sınırlarda (1970) 
Tombala (1967)
Üç Oyun: Bir Kahramanın Ölümü, Çıkış, Kozalar (1973) 
Kendini Yazan Şarkı (1976)
Duvar Öyküsü (1992) 
Çok Uzak-Fazla Yakın (1991) 
Fikrimin İnce Gülü (1996)

Roman: 
Ölmeye Yatmak (1973) 
Fikrimin İnce Gülü (1976) 
Bir Düğün Gecesi (1979) 
Yazsonu (1980) 
Üç Beş Kişi (1984) 
Hayır (1987) 
Ruh Üşümesi (1991) 
Romantik Bir Viyana Yazı (1993)

Öykü : 
Yüksek Gerilim (1974) 
Sessizliğin İlk Sesi (1978) 
Hadi Gidelim (1982) 
Hayatı Savunma Biçimleri (1997)

Anı: 
Göç Temizliği (1985)
Gece Hayatım (Rüya Anlatısı, 1991)

Deneme : 
Güner Sümer Toplu Eserleri (1983) 
Adalet Ağaoğlu Seçmeler (1993) 
Karşılaşmalar (1993) 
Geçerken (1996) 
Başka Karşılaşmalar (1996)

Test Çöz