Aka Gündüz

Aka GÜNDÜZ (1886-1958)

       Aka Gündüz, 1886 yılında Selanik'e bağlı Katerina ile Alasonya kasabaları arasındaki bir dağ köyünde dünyaya geldi. Asıl adı Enis Avni'dir. Önceleri Enis Avni, sonraları ise, Aka Gündüz adıyla eserler verdi. İlk tahsilini Serez'de İncili Mektebde ve Selanik'deki Şemsi Hoca Mektebinde tamamladı.

       Bir müddet Selanik Askeri Rüşdiyesine devam ettiyse de 1896 Yunan Harbi esnasında Eğrikapı Rüşdiyesine nakledildi. Daha sonra İstanbul'a gelerek Mekteb-i Sultanisinin idadi kısmı, Edirne Askeri İdadisi ve Kuleli Askeri İdadisinde okudu. Hastalığı sebebiyle Harbiyenin ikinci sınıfından ayrıldı. Paris'e giderek bir müddet Güzel Sanatlar Okulu ve Hukuk Fakültesine devam etti. Ancak hiç birini bitiremeden üç yıl sonra geri döndü.

      1910 yılında Selanik'e sürgün edildi. Aka Gündüz Adana'daki Ermeni olayları üzerine oraya tayin olunan Bahriye Nazırı Cemal Paşanın maiyetinde on dört ay Vilayet Meclisi İdare Başkatibi olarak çalıştı.

       31 Mart Vak'ası üzerine gönüllü yazıldığı Hareket Ordusuyla İstanbul'a geldi.

       İşgal kuvvetleri tarafından Malta'ya sürüldü. Ankara Hükumetinin teşebbüsüyle yurda döndü. Çeşitli gazetelerde yazıları yayımlanan sanatçı 1932-1946 yılları arasında Anakara milletvekili olarak Mecliste görev aldı. 1958’de Ankara’da vefat etti.

       Edebiyata şiirle giren Aka Gündüz Servet-i Fünûn tarzında yazdığı şiirlerle edebiyat dünyasında adını duyurdu. “Enis Avni” adıyla yazdığı  ilk şiiri Mecmua-yı Edebiye’de (1900) yayınlanmış, ama daha sonra makale, öykü, roman ve oyun yazarı olarak ün salmıştır.  Yazılarında Enis Safvet, Enis Avni, Aka Gündüz Muallim, Serkenkebin gibi takma adlar kullandı. Rumelinin düşman işgaline uğramasından duyduğu üzüntü ve millet sevgisini eserlerinde işlemiştir. Sade Türkçesiyle Milli edebiyat Akımına bağlı eserler vermiştir. İlk öykülerinde içten bir Türkçülük, saf bir ülkücülük göze çarparsa da, giderek romantik bir gerçekçiliğe, doğalcılığa kaymış,  değişik çevreleri, kişilikleri konu almıştır.  Yalın bir anlatımın yanı sıra, oldukça canlı diyaloglar kurmasına karşın, tekniği oldukça kusurludur.